Cứ vào mỗi độ mùa mưa đến, người dân Phú Quốc lại náo nức cùng nhau lên rừng thu nhặt về loại nấm màu tim tím mà chỉ duy nhất mùa mưa mới xuất hiện – nấm tràm Phú Quốc. Nếu ai đã được có dịp nếm thử loại nấm này thì chắc chắn sẽ muốn quay lại nơi đây một lần nữa vì vị đăng đắng quá đặc biệt của món ăn được chế biến từ nấm tràm. Nào, chúng ta cùng tìm hiểu về loại nấm thú vị này nhé.
Khoảng tháng 3 hay tháng 4 âm lịch hàng năm, khi những cơn mưa đầu mua bắt đầu trút xuống Phú Quốc, ở khu vực dưới các thảm lá mục, đặc biệt là lá tràm sẽ xuất hiện các búp nấm xinh xinh màu phớt tím báo hiệu một mùa nấm tràm Phú Quốc bội thu sắp đến. Màu tím của các nấm lớn được ví như màu của quả mân cục, tím hồng nhẹ nhàng. Vòng đời sinh trưởng rất ngắn, chỉ trong vòng 1 tháng nên đây là loại thức ăn dân dã mà không phải ai cũng sẽ có dịp được thưởng thức. Giá của loại nấm tràm Phú Quốc trên thị trường dao động từ 150-200k/kg và thường rất hút hàng vì cả du khách hay người dân địa phương đều yêu thích các món ăn được chế biến từ nấm tràm Phú Quốc. Đây là loại nấm mọc tự nhiên nên nếu muốn thu hái người dân bản địa phải đi thật sâu vào khu rừng tràm từ sáng tinh mơ.
Nấm tràm thường mọc ở những khu rừng tràm nước hoặc tràm bông vàng, vùng đất ẩm thấp có lớp lá không quá dày, lá tràm rụng che gần kín mặt đất, chỉ cần cầm một cành cây cào nhẹ lớp lá sẽ phát hiện những búp nấm đang nấp bên dưới. Bạn sẽ phải trầm trồ kinh ngạc vì những búp nấm vừa vươn lên khỏi mặt đất và lớp lá mỏng trông quá đáng yêu. Nếu may mắn, bạn sẽ có thể gặp được cả một khu đất toàn nấm là nấm vì nấm có xu hướng mọc gần nhau. Săn nấm tràm, lúc phát hiện một cây nấm, buộc phải ngồi xuống móc cào lá xung quanh, móc trong các gốc cây, vì nấm thường mọc gần nhau, có khi cả vạt đất toàn nấm, nấm mọc thành từng chùm, nấm mọc riêng từng cây, nấm nở có, nấm búp có.
Nấm hái về xong nên qua thêm một khâu làm sạch công phu: cạo lớp bẩn quanh thân nấm, cắt bỏ phần chân, sau đấy rửa lại cho sạch rồi luộc qua nước muối. Xong rồi mang chế biến ăn ngay hoặc trữ trong tủ mát được cả tuần, ví như muốn để lâu thì để đông cũng được. Có mùa nấm nhiều, ăn không hết, người ta vẫn thường đông đá để ăn một năm. Thế nhưng nấm tràm Phú Quốc sau lúc đông đá sẽ bớt giòn ngọt so với nấm mới nhổ.
Trước hết cần khẳng định rằng, dù nấm tràm ăn có vị đắng nhưng đây là một loài nấm hoàn toàn an toàn và không hề gây hại nhé. Ngược lại, nó còn có tác dụng vô cùng tốt cho sức khỏe. Giống như các nấm khác, nấm tràm có phổ biến là chất xơ và những loại vitamin, khoáng chất vô cùng tốt cho sức khỏe. Theo nghiên cứu của Đông y, ăn nấm tràm tốt cho người đang mệt mỏi, đau đầu, cảm cúm,… Ngoài ra, chất dầu tràm trong nấm còn bồi bổ nội tạng, giúp thanh lọc cơ thể, thanh nhiệt giải độc, giã rượu,…
Canh nấm tràm Phú Quốc với thể nấu gà, nấu với thịt bằm hoặc hải sản, đánh thêm ít trứng vừa béo vừa thơm, múc ra tô thêm hành ngò và ít tiêu xay, ăn kèm cơm hoặc ăn riêng như món súp. Món ăn vừa thanh nhiệt giải độc, vừa mang vị đăng đắng rất đặc trưng. Ai ăn canh nấm tràm Phú Quốc xong xong chớ uống nước ngay, vì vị đắng thanh thanh sẽ càng tăng lên rất đậm. Bạn đừng lo ngại vị đắng này do bị ngộ độc khi ăn nấm hay không bởi lẽ đây là 1 điểm đặc biệt của loại nấm tràm lúc chế biến và thưởng thức. Lưu ý mang bạn lúc ăn canh nấm tràm sau khi chế biến rồi bạn không được hâm nóng lại, lúc hâm nóng lại sẽ ăn không tốt. cho sức khỏe.
Mỗi cây nấm tràm Phú Quốc được người dân nâng niu trân trọng cũng bởi vì vòng đời của nó quá ngắn, mưa ít khó mọc, mưa quá lại khó sống nên chỉ có thể thu hoạch vào mùa nấm tràm Phú Quốc ngắn ngủi. Vậy nên nếu có dịp thưởng thức món canh nấm tràm Phú Quốc thơm ngon từ loại nấm này thì bạn thật sự may mắn đấy.